Vì sao cần gia nhiệt trước khi hàn và nhiệt luyện sau hàn

Khi sử dụng máy hàn điện tử đối với một số vật liệu kim loại hoặc độ dày của mối hàn mà ta bắt buộc phải gia nhiệt trước khi hàn hoặc là nhiệt luyện sau khi hàn. Việc gia nhiệt và nhiệt luyện đôi khi được áp dụng nhằm nâng cao chất lượng mối hàn, loại bỏ việc phát sinh lỗi sau khi hàn.

Gia nhiệt trước khi hàn

Những lý do cần phải gia nhiệt mối nối kim loại trước khi hàn bằng máy hàn điện tử :

Để loại bỏ hơi nước ra khỏi vùng sẽ hàn. Nhiệt độ gia nhiệt thường phải lớn hơn nhiệt độ sôi của nước, việc loại bỏ nước ra khỏi mối nối nhằm loại bỏ hiện tượng rỗ khí, giò nứt mối hàn do Hidro sinh ra khi phân hủy nước bởi nhiệt độ cao khi hàn.

Giảm bớt sự trênh lệch nhiệt độ giữa nguồn nhiệt hàn với vật hàn. Tất cả những quá trình hàn hồ quang đều có sử dụng nguồn nhiệt hàn lớn hơn rất nhiều so với nhiệt độ vật hàn. Việc chênh lệch nhiệt độ này gây ra một số lỗi nghiêm trọng như nứt gẫy mối hàn đối với các kim loại có độ cứng cao và không đảm bảo cơ tính của mối hàn so với kim loại vật hàn.

Người ta có thể gia nhiệt mối hàn thông qua sử dụng đốt khí gas, làm nóng bằng điện, điện từ hoặc lò nung. Quá trình gia nhiệt phải đảm bảo là nung nóng được toàn bộ khu vực hàn, toàn bộ độ dày vật hàn.

Hiện nay, các thiết bị phun phủ gia nhiệt mối hàn được trang bị hệ thống cảm ứng, hiển thị và điều chỉnh nhiệt độ giúp cho việc gia nhiệt mối hàn có thể kiểm soát và đảm bảo chất lượng hàn.

Nhiệt luyện sau khi hàn

Sau khi hàn cần phải thực hiện nhiệt luyện bởi những nguyên nhân sau:

Loại bỏ ứng suất dư:  ứng suất dư sau hàn có thể gây hiện tượng giòn và dễ gẫy hoặc cong, những biến dạng do mối hàn gây ra.

Với thép thường hóa hoặc thép tôi nhiệt luyện sau khi hàn giúp cân bằng tính cơ những vùng khác nhau của liên kết. Nhiệt luyện sau khi hàn sẽ đảm bảo liên kết hàn ở đây là tương đương với lại độ bền của kim loại cơ bản, cũng như đáp ứng được các giá trị nhất định về độ dai khi va đập.

Với cấu trúc hạt thô trong thép xuất hiện trong quá trình như hàn điện xỉ có khả năng sẽ cần phải thường hóa sau khi hàn, quá trình nhiệt luyện sau khi hàn sẽ giúp làm mịn cấu trúc hạt, loại bỏ ứng suất và những vùng biến cứng bởi ảnh hưởng nhiệt.

Bên cạnh đó, đối với một số hợp kim cứng như hợp kim của nhôm, phương pháp nhiệt luyện sau khi hàn (ủ đồng nhất hóa tổ chức và hóa già) giúp khôi phục lại những đặc tính của kim loại giống như trước khi được hàn bằng máy hàn điện tử.

Lưu ý: Khi tiến hành việc gia nhiệt hoặc nhiệt luyện sau khi hàn thì điều quan trọng là người thực hiện phải biết được các yêu cầu kỹ thuật, tính chất của kim loại cũng như những bước thực hiện nếu không sẽ gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới chất lượng sản phẩm.